Azalmış Yumurta Rezervi
Düşük over rezervi (DOR), diğer adı ile azalmış yumurta rezervi, bir kadının doğurganlık organı olan yumurtalıklarında, döllenecek yumurta sayısındaki azlığı ifade eder. Yumurta sayısında azalma, kadının üreme yeteneğinde azalmanın bir göstergesi olabilir ve gebe kalmak için yardımcı üreme tekniklerine gereksinim olabilir.
Yumurta rezervinde azalmanın sebepleri nelerdir?
- Yaş: Yumurta rezervinde azalmanın en önemli sebeplerindendir. Özellikle 35 yaş sonrası, yumurtaların hem sayı hem de kalitesinde azalma daha belirginleşir.
- Genetik faktörler: Ailede erken menopoz öyküsü ve kadın genetiğinde bazı anormal durumlar, çok genç yaşlarda yumurta sayısında azalma ve erken menopoz ile seyredebilir.
- Otoimmün hastalıklar: Kişinin kendi organlarına karşı geliştirdiği reaksiyonlar yumurta rezervinde azalma ile ilişkili olabilir. Özellikle tiroid hastalıkları ve erken menopoz birlikte sık görülmektedir.
- Kemoterapi ve radyoterapi: Kanser tedavisi alan kadınlarda kullanılan ilaç ve radyasyon yumurtalıklara hasar vererek hem DNA hasarına hem de sayıda azalmaya ve erken menopoza sebebiyet verebilir.
- Cerrahi operasyonlar: Yumurtalıklara uygulanan çeşitli ameliyatlar, en sık olarak da kist ve endometriozis cerrahisi, yumurta rezervinde azalma ile sonuçlanabilir.
- Sigara ve alkol: Sigara ve alkol kullanımının yumurta üzerine olumsuz etkisi olduğu bilinmektedir.
Yumurta rezervinde azalmanın belirtileri nelerdir?
Yumurta sayısında azalma çoğu zaman belirti vermez, muayenede ve yapılan testlerde tesadüfen saptanabilir. İleri durumlarda ise adet düzensizlikleri ve adet görememe şikayeti ile kadınlar hekime başvurabilir.
Yumurta rezervinde azalmanın tanısı nasıl konur?
Yumurta rezervinde azalmanın tanısı için, kadın doğum hekimince detaylı muayene ve bazı testler yapılmalıdır.
AMH testi
Ultrasonda folikül sayısı
FSH hormonu
Özellikle 40 yaş öncesi, düşük over rezervi söz konusu ise hekiminiz ek olarak genetik testler isteyebilir.
Yumurta rezervinde azalmanın tedavisi nedir?
Yumurta rezervini yerine koyacak bir tedavi maalesef mümkün değildir. Yaşam tarzı değişikliği, özellikle sigara içiminin azaltılması, sağlıklı beslenme ve stres yönetimi gibi durumlar, yumurta yaşlanmasını yavaşlatabilmektedir.
Gebe kalmakta zorluk çeken, ve yumurta rezervinde azalma saptanan kadınlarda yardımcı üreme teknikleri ve tüp bebek tedavisi için zaman kaybedilmemesi önerilmektedir.
Bekar kadınlar için yumurta dondurma işlemi, doğurganlığı korumakta faydalı olabilir.