
Adet Düzensizlikleri Neden Olur?
Adet düzensizliği, kadınların hayatında sıkça karşılaştığı ve farklı nedenlerden kaynaklanabilen bir durumdur. Bu düzensizlikler, adet döngüsünün normalden sapması, kanama miktarında değişiklikler veya beklenmedik kanamalar şeklinde kendini gösterebilir. İşte adet düzensizliğinin bazı yaygın nedenleri:
Hormonal Değişiklikler:
Ergenlik ve Menopoz:
Hormonal dengenin yeni oluştuğu ergenlik döneminde ve hormon seviyelerinin azaldığı menopoz döneminde adet düzensizlikleri sık görülür.
Doğum Kontrol Hapları:
Doğum kontrol haplarının kullanımı veya bırakılması hormonal değişikliklere yol açarak adet döngüsünü etkileyebilir.
Tiroid Problemleri:
Tiroid bezinin az veya çok çalışması, hormon seviyelerini etkileyerek adet düzensizliklerine neden olabilir.
Süt hormonu:
Prolaktin adı verilen süt hormonunun normalden fazla olması adet düzensizliği, memeden süt gelmesi ve çeşitli başka hormonal problemlere yol açar.
Polikistik over sendromu: Halk arasında “Yumurta Tembelliği” olarak a bilinen polikistik yumurta hastalığı, yumurtaların düzenli çatlamamasına bağlı adet düzensizliği yapabilir.
Yaşam Tarzı ve Stres:
- Stres: Yoğun stres, hormonal dengeyi bozarak adet döngüsünü etkileyebilir.
- Aşırı Kilo Değişiklikleri: Ani kilo alımı veya kaybı, hormonal dengeyi bozarak adet düzensizliklerine yol açabilir.
- Yoğun Egzersiz: Aşırı egzersiz, vücuttaki yağ oranını azaltarak hormonal dengesizliklere ve adet düzensizliklerine neden olabilir.
Diğer Nedenler:
- Hamilelik ve Emzirme: Hamilelik ve emzirme dönemlerinde adet döngüsü geçici olarak durabilir veya düzensizleşebilir.
- Bazı İlaçlar: Bazı ilaçların yan etkileri arasında adet düzensizlikleri bulunabilir.
- Nadir tıbbi durumlar: Özellikle ergenlikte, ilk başvuru şikayetinde, yoğun kıllanma ve sivilcelenme gibi durumlar da ekleniyorsa böbrek üstü bezi hastalıklarının araştırılması da unutulmamalıdır.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- Adet döngünüzde ani ve belirgin değişiklikler fark ederseniz.
- Aşırı kanama veya şiddetli ağrı yaşıyorsanız.
- Adetleriniz üç aydan uzun süre gecikirse.
- Adetler arasında beklenmedik kanamalarınız olursa.
Adet düzensizliği, altında yatan nedene bağlı olarak farklı şekillerde tedavi edilebilir. Jinekolog tarafından yapılacak olan ultrason ve kan testleri sorunun ortaya çıkmasını sağlayacaktır. Adet düzensizliği için kan verilecek ideal zaman adetin 2 ila 4. Günleri arasında, sabahtan ve bazı özel testler için aç karnına olmalıdır.
Adet Düzensizliği Nasıl Tedavi Edilir?
Adet söktürücüler, adet siklusunu düzenlemek veya gecikmiş adet kanamasını başlatmak amacıyla kullanılan hormonlu ilaçlardır. Kullanım şekli ve dozu, kullanılan ilacın türüne ve doktor önerilerine göre değişir. Bu nedenle, adet söktürücü kullanmadan önce mutlaka bir hekime danışmanız ve önerilere uymanız gerekir.
Adet Söktürücüler Nasıl Kullanılır?
Hormonal İlaçlar:
- Progesteron içeren ilaçlar: Bu ilaçlar, progesteron hormonunu taklit eder. İlacın kesilmesiyle birlikte rahim iç tabakası dökülerek adet kanaması başlar. Genellikle 5-10 gün süreyle kullanılır ve doktorun belirttiği dozda alınır.
- Doğum kontrol hapları: Bazı doğum kontrol hapları, adet döngüsünü düzenlemek için de kullanılabilir. Doktorunuz, size uygun olan doğum kontrol hapını ve kullanım şeklini belirleyecektir.
- Bitkisel Ürünler:
- Bazı bitkisel çaylar (örneğin, civanperçemi, adaçayı, maydanoz) adet söktürücü olarak kullanılabilir. Ancak, bitkisel ürünlerin etkinliği ve güvenliği konusunda yeterli bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle, bitkisel ürünleri kullanmadan önce de doktorunuza danışmanız önemlidir.
Adet Söktürücü Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Gebe olmadığınızı teyit etmeden adet söktürücü kullanmayın.
- Adet söktürücüleri asla kendi başınıza kullanmayın. Mutlaka bir doktora danışın.
- Doktorunuzun önerdiği dozda ve sürede kullanın.
- İlacın prospektüsünü dikkatlice okuyun ve yan etkileri hakkında bilgi edinin.
- Hamilelik şüpheniz varsa veya emziriyorsanız, adet söktürücü kullanmayın.
- Adet söktürücü kullandıktan sonra beklenmedik bir yan etki yaşarsanız, hemen doktorunuza başvurun.
Adet Söktürücü Kullanımının Riskleri:
- Hormonal dengesizliklere yol açabilir.
- Aşırı kanamaya neden olabilir.
- Alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
- Bazı ilaçlarla etkileşime girebilir.
Önemli Not: Adet söktürücüler, altta yatan sorunu tedavi etmez. Adet düzensizliğinizin nedenini öğrenmek ve uygun tedaviyi almak için mutlaka doktor muayenesi ve önerileri olması gerekir.